KPSS -2-

Tanzimat ile mahkemeler halka açıldı, herkes kanun önünde eşit, askerlik yeniden düzenlenecek, gelire göre vergi alınacak, mal güvencesi verilecekti. Ancak Devletin rejimi ile ilgili madde yer almadı.

Yenilgi üzerine TBMM vermiştir ve Sakarya Meydan Muharebesine bu yetki ile yönetmiştir.

1926 yılında İngiltere ile imzalanan Ankara Antlaşması ile Musul ve Kerkük'ü Irak'a bıraktık.

Coğrafi keşifler 15. ve 16. yyda yaşandı. Osmanlı ise ilk batı tarzı yeniliklerini Lale Devrinde yani 18. yyda yaptı.

Anafartalar ve Conkbayırı Mustafa Kemal'in Çanakkale'de destan yazdığı savaşlardır. Derne ise Trablusgarp Cephesinde olmuştur.

Amaç, hükümette birliği sağlamak böylece hızlı hareket etmek

1 Mart 1921 => Afgan Dostluk Antlaşması 16 Mart 1921 => Moskova Antlaşması 20 Ekim 1921 => Ankara Antlaşması

Lozan Barış Antlaşması 1923 yılında imzalanmıştır.

Kıbrıs sorunu II. Dünya savaşı sonrası diğerleri öncesinde meydana gelen sorunlardır.

Orta Asya’nın iklim ve tabiat koşullarının olumsuz olması hem Türklerin göçebe yaşamalarına hem Orta Asya’dan göç etmelerine hem de ekonomilerinin hayvancılığa dayanmasına yol açmıştır.

İslamiyet öncesi dönemin anıt mezarı olan kurganlarda verilen bütün alanlarla ilgili kanıtlara rastlanabilir. Çünkü İslamiyet öncesi dönemde Türkler öldükten sonra yaşama inandıkları için ölen kimseleri kişisel eşyaları ile gömerlerdi. ( Elbisesi, kılıcı, atı gibi.) Ayrıca kurganların çevresine öldürdükleri düşman askeri sayısınca balbal denilen küçük heykelcikler dizerlerdi.

İkta geliri devlet adamı ve memurlara maaş karşılığı asker beslemesi şartıyla verilen topraklardır. İkta sahibi kendine verilen gelir ile atlı asker yetiştirmek ve ayrıca tarımsal üretimin sürekliliğini sağlamak zorundadır. Ancak ikta sisteminin doğrudan ticareti geliştirmek gibi bir işlevi yoktur.

Osmanlı Devleti’nde uygulanan dirlik ve iltizam toprak yönetimi ile ilgilidir. Dirlik geliri devlet adamları ve memurlara maaş karşılığı asker beslemesi şartıyla verilen topraktır. İltizam ise mukataa arazilerin gelirinin peşin para karşılığında ihale yolu ile şahıslara kiralanmasıdır. Müsadere sistemi ise devletin gerekli gördüğü hallerde vatandaşın mal varlığına el koyma hakkıdır.

I. TBMM millî nitelikte bir meclistir bu nedenle azınlık temsilcileri yoktur. Ayrıca ulusal birliği bozacağı düşüncesi ile siyasi partilerin kurulmasına izin verilmemiştir. Ancak hükûmet üyeleri meclis içinden seçilerek mecliste yer almışlardır.

Mustafa Kemal Paşa Türkiye’de demokrasinin yerleşmesi amacıyla Serbest Cumhuriyet Fırkasının kurulmasına destek vermiştir. Böylece çok partili demokratik yaşama geçilmesi amaçlanmıştır. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kurulmasında Atatürk’ün desteği yoktur. Ancak engel olmaya çalışmamıştır. Bu parti halifeliğin kaldırılmasına tepki olarak kurulmuştur. Millî Kalkınma Partisi ise 1945 yılında Atatürk’ün ölümünden sonra kurulmuştur.

Türk kadını Medeni Kanun ile Meslek ve eş seçimine sahip oldu. 1930 yılında belediye, 1933 yılında Muhtarlık ve 1934 yılında milletvekili seçme ve seçilme hakkı elde etti. (Belediye-Muhtarlık-Vekil) [BMV]

Mustafa Kemal Paşa belirtilen sözü ile bir tarihçinin objektif ve gerçekçi olmasına vurgu yapmıştır. Tarihçi objektif yani tarafsız ve gerçekçi olursa tarih yapana bağlı kalmış olur. Ancak öznel olduğu zaman işin içine kendi duygularını katarak tarafsızlık ve gerçeklikten uzaklaşmış olur.

Osmanlı Devleti’nde IV. Mehmet 1687 yılında, III. Selim 1807 yılında yeniçeri isyanı sonucu tahttan indirilmiştir. II. Mahmut 1826 yılında Yeniçeri Ocağını kaldırmıştır. Bu nedenle V. Murat’ın 1876 yılında, yine Abdülaziz’in 1876 yılında tahttan inişlerinde Yeniçeri Ocağının etkisi görülmemiştir. Onların tahttan inmelerinde Jön Türk denilen aydınlar etkili olmuştur.

Milletler Cemiyeti I. Dünya Savaşı’ndan sonra dünya barışını korumak amacıyla kurulmuştur. ABD Başkanı Wilson, bu cemiyetin kurulmasında etkili olmuştur. İngiltere, Fransa, İtalya Milletler Cemiyeti’ne üye olmuşlardır. Türk Devleti de 1932 yılında Milletler Cemiyeti’ne üye olmuştur. Ancak ABD Milletler Cemiyeti’ne hiçbir zaman üye olmamıştır.

Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyıla Dağılma Dönemi adı verilir. Bu dönemde devlet adamları dağılmayı önlemek için köklü ıslahatlar yapmışlardır. Yapılan ıslahatların halka tanıtılması amacıyla da ilk resmi gazete çıkarılmıştır. Giyim kuşamda yeni tarzın uygulanması II. Mahmut Döneminde (1808 – 1839) gerçekleşmiş memurlar için fes, ceket ve pantolon giymesi mecburiyeti getirilmiştir. Batı tarzı mahkemelerin kurulması ve müslim – gayrimüslim vatandaşların eşit haklara sahip olması Tanzimat Döneminde (1839 – 1876) gerçekleşmiş yeniliklerdir. Ancak ilk matbaa Lale Devrinde 1727 yılında açılmıştır.

Türk-İslam dünyasında Çini ve hat süsleme sanatı olarak kullanılmıştır. Küçük boyutlu ve konulu resim sanatı olan minyatür mimari eserlerin süslemesinde kullanılmamıştır. İslam inancına göre resim yasak olduğu için Türk-İslam dünyasında minyatür sanatı gelişme göstermiştir. Ancak minyatür mimari eserlerin süslemesinde değil resim sanatı yerine kullanılmış ve gelişme göstermiştir.

İnkılap, bir toplumun eskiyen düzene son vererek yeni ve demokratik bir düzeni getirmesidir. Buna göre toplumun kurum ve kuruluşlarının çağın gerektirdiği bir şekilde yeniden düzenlenmesi, çağın ihtiyaçlarına göre devlet ve toplum hayatının yapılandırılması, Atatürk ilkelerinden inkılapçılık ilkesi ile ilgilidir. İnkılapçılık tüm yenilikleri kapsar ve onların zamana göre gelişmesi anlamını taşır.

Nutuk 1919-1927 yılları arasında olayları anlatan ve Cumhuriyet tarihinin ilk yıllarına ışık tutan önemli bir eserdir. Atatürk bu eserinde Devletçilik politikasının uygulanması ve bu konu ile ilgili yapılması gerekenler hakkında herhangi bir bilgiye yer vermemiştir. Çünkü, Devletçilik politikasının uygulanması ülkemizde 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı’ndan sonradır.

Demokrasi, egemenliğin millete ait olduğunu gerekli kılar yargısı ulusal egemenlik ile demokrasi kavramlarının birbiri için vazgeçilmez ögelerden biri olduğunu ortaya koyar. Bu ilke doğrultusunda yönetimin din kurallarına dayandırılması demokrasi ve ulusal egemenlik ilkesi ile çelişen bir uygulamadır.

Cumhuriyet Döneminde tarımsal gelişmeleri sağlamak amacıyla önemli yenilikler yapılmıştır. Bu yeniliklerden Aşar Vergisi’nin kaldırılması 1925, Toprak reformunun yapılması 1929, Tarım ve Kredi Kooperatifleri’nin kurulması da 1928 yılında gerçekleşmiştir (I – III – II)