Anadolu Medeniyetleri	Mezopotamya Medeniyetleri
Hititler Frigler İyonyalılar Urartular Lidyalılar	Sümerler Babiller Akadlar Elamlar Asurlar

ANADOLU MEDENİYETLERİ

1. HİTİT UYGARLIĞI

• Başkent Hattuşaş
• Akadça ile tarihte bilinen ilk yazılı antlaşma “ Kadeş” Mısırlılarla imzalandı.
• Pankuş meclisi ( soylular )
• Tavananna denilen ana kraliçe var.
• Anadolu’ya “Bin Tanrı İli” dediler (Çok Tanrılı)
• Kadınlara resmi nikâh –özel mülkiyet (Medeni Kanun)
• Soylulara dağıtılan topraklarda asker yetiştirilmiştir. ( Tımar sistemi )
• Anal denilen yıllıklar hazırlanmış (ilk tarafsız tarih yazıcılığı )
• Yazılıkaya ve İvriz Kabartmaları

2.   FRİGYA

• Tapates adı verilen halı ve kilimleri vardır. (Dokumacılık)
• Hayvan hikâyeciliği ( fabl ) sanatının öncüsüdür.
• Bereket tanrıçaları Kibele’dir. (Tarım)
• Öküz öldürmek+saban kırmak = ÖLÜM (Tarım)
• Ünlü kralları Midas’tır.

3. LİDYA

• Kral yolunu açtılar.(Etkileşim – ticaret)
• Parayı buldular ve takas usulü kalktı.
• Paralı askerleri vardı.

4. İYONYA

• Polis adı verilen bağımsız şehir devletleri. (siyasi birlik yok)
• İlyada ve Odessa destanı.
• Artemis tapınağı ( Efes )
• Celsus kütüphanesi
• Özgür düşünce vardı.
• Deniz ticareti ( Kolonicilik )

5. URARTU

• Tuşpa  ( Van ) merkez
• Maden ustaları
• Oda şeklinde mezarları vardı. (Ahiret İnancı)
• Sulama kanalları, Van Kalesi

MEZOPOTAMYA MEDENİYETLERİ

1. Sümerler:

• Ay takvimi (Astronomi ile uğraşmışlar)
• Çivi yazısı (Tarihi devirlere geçildi)
• İlk yazılı kanunlar
• Sitelerin başında   “patasi” denilen yöneticiler var (Siyasi birlik yok)
• Ziggrurat adı verilen tapınaklar var. (mimari)
• Rahip-kral anlayışı var. (Teokratik)

2. Babiller:

• İlk anayasa “Hammurabi”
• Tanrı-kral anlayışı yok

3. Akadlar

• İlk imparatorluk siyasi birlik
• İlk düzenli ordu

4. Asurlular

• Kara ticareti yaptılar. (Karum adı verilen ticari pazarlar)
• Ninova kütüphanesi
• Anadolu’ya yazıyı getirdiler. (Anadolu tarihi çağlara geçti)
• Lidyalılarla kara yolu

Diğer Medeniyetler;

5.        ÇİN

• Budizm’den dolayı mimari gelişmiştir.
• İpek yolu buradan başlar ( Türk-Çin savaşının temeli)
• Pusula, kâğıt,  matbaa,  barut,  mürekkep

(Coğrafi Keşifler)  (Rönesans, reform)  (Derebeyliğin sona ermesi)

• Türkler, Çinlilere hayvansal ürünler satarken, Çinliler Türklere tahıl ürünleri ve ipeğe dayalı mallar satıyordu.(Türkler göçebe Çinliler Yerleşik yaşam)

6. MISIR

• Güneş takvimi (astronomi)
• “Papirüs“ denilen kâğıt var.
• Tanrı-kral anlayışı var (Hukuk gelişmez – Teokratik yapı)
• Nom şehir devletleri var. (Siyasi birlik yok)
• Mumyacılık var. (Ahiret, tıp, anatomi, eczane)

7. ROMA

• Miladi takvim
• Latin alfabesi
• Cumhuriyet sistemi var
• Partici ( siyası hak ve özgürlükler var )
• Plep (siyasi hak yok ama özgürlükleri var )
• Köle (her ikisi de yok )
• Aspendos, Ayasofya Bozdoğan Kemeri, Çemberlitaş,  Augustus mabedi )